Vís undanfarnu úrslit
Standard hydrografi – Streymmátarar upp
Túrfrágreiðing
Jákup Sverri, túrur nr. 2420
Tíðarskeið: 15-22/5 2024
Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen
Endamál: Endamálið við túrinum var at taka streymmátarar upp og at fylgja við hydrografisku broytingunum í havinum kring Føroyar. Túrurin er ein partur av teimum regluligu kanningunum eftir standard hydrografiskum skurðum.
Á túrinum skuldu fýra streymmátaraboyur takast upp; tvær boyur í Bankarennuni og tvær norðanfyri. Eisini skuldi ein sonevnd PIES (Pressure Inverted Echo Sounder), sum lá á eini standardstøð norðanfyri, takast upp. Hesar komu allar upp og vórðu tiknar innanborða í øllum góðum. Seks hydrografi skurðir blivu tiknir á túrinum: Skurður J norðanfyri; skurður R av Rygginum og inn móti Mykinesi; skurður V millum Sandoy og Bankan; skurður K frá kantinum í Bankarennuni og inn móti Koltri; skurður E av Høgnaboða og móti Hetlandi og skurður S miðskeiðis úr Hetlandsrennuni og inn á Munkagrunnin. Tiknar vóru tilsaman 72 CTD støðir á túrinum. Glúpur og prøvar til at kanna salt, tøðevnir, CO2 og plantuæti blivu tikin á standardskurðunum sambært sýnishondbókni. Á øllum støðum var CTDin brúkt at máta vertikalar profilar av hita, saltinnihaldi, oksygen og gróðri (fluorescence). Á øllum túrinum varð mátað ávegis við streymmátaranum á kjølinum (SADCP), eins og Ávegis dátusavnarin mátaði hita og saltinnihald í vatnskorpuni allan túrin.
Fyribils úrslit frá hydrografi skurðunum vísa, at nógvur gróður var so at siga alla staðni. Útiá var sjógvurin nógvastaðni lagdeildur við einum 20-30 metra vatnskorpulagi. Í hesum lagi var á nøkrum støðum sera nógvur gróður. Á skurði K, sum gongur gjøgnum gróðrarríkasta økið á Landgrunninum, var sjógvurin lagdeildur heilt inn móti landi. Einans tvær tær innastu støðirnar vóru ikki lagdeildar. Á hesum báðum støðunum vístu mátingarnar frá CTDini ikki so nógvan gróður, men í glúpunum, sum vóru tiknir á hesum støðunum, var at síggja til nógvur gróður. Hesar báðar støðirnar eru ávikavist vestan fyri Koltur og norðast í Skopunarfirði og kunnu samanberast við gróðurin, ið verður mátaður í Skopun.
Frá glúpinum, sum bleiv tikin á støðini beint vestan fyri Koltur. Myrkagrøni liturin bendir á nógvan gróður.
Mynd 1. Fyribils úrslit frá skurði J frá Landgrunninum (støð nr. 8 vinstrumegin á myndunum) og norðureftir (tv. hiti, í miðjuni saltinnihald og th. oksygen). Eysturíslandssjógvur sæst niðri við botn á støð 3 og 4 – hetta sæst við lága saltinnihaldinum á 400-550 metra dýpi (myrkablátt á mittastu mynd). Hesin sjógvur er nýliga sokkin og hevur tískil nógv oksygen í sær (reytt á myndini th.).
Mynd 2. Fyribils úrslit frá standardskurði R. Støð 1 er á Rygginum og støð 8 er vestanfyri Mykines (tv. hiti, í miðjuni saltinnihald og th. oksygen). Saltinnihaldið vísir eina kjarnu av Atlantssjógvi (myrka reytt) á veg inn í Norskahavið og í dýpinum sæst nakað av køldum yvirflotssjógvi.
Mynd 3. Fyribils úrslit frá standardskurði V. Støð 1 er vestan fyri Sandoy og støð 15 er á Bankanum (tv. hiti, í miðjuni saltinnihald og th. oksygen). Saltinnihaldið bendir á, at í ovaru løgunum fyllir Atlantssjógvur meginpartin av Bankarennuni, inn á Bankan og eisini væl inn á Landgrunnskantin. Hetta sæst eisini í tí heldur lága oksygeninnihaldinum (myrkablátt á myndini th.).
Mynd 4. Partur av skíggjamynd frá ekkólodd-telduni tá streymmátararnir í Bankarennuni blivu tiknir upp. Ein sonevnd intern alda, sum tykist bróta, sæst á hvassa markinum millum Atlantssjógv og yvirflotssjógv. Atlantssjógvurin hevur nógv ekkó í sær, sum helst stavar frá djóraæti, meðan yvirflotssjógvurin er heilt reinur og sýnist svartur niðast á myndini. Tað reyða niðast er botnurin, sum er 850m, har NWFC boyan liggur. Munurin í ekkó frá teimum báðu sløgunum av sjógvi ger, at aldan sæst á hesi myndini.
Mynd 5. Fyribils úrslit frá skurði K. Støð 1 er í kantinum á Bankarennuni og støð 11 er í Skopunarfirði (ovast tv. hiti, ovast th. saltinnihald, niðast tv. Oksygen og niðast th. fluorescence, sum er eitt mát fyri plantugróður). Hitin vísir, at sjógvurin inni á er lagdeildur við heitum sjógvi í erva og køldum í neðra (myrka blátt). Tað sermerkta er, at saltinnihaldið í hesi lagdeiling er býtt sundur í Atlantssjógv í ytra partinum (reytt í erva á støð 3-5) og feskum landgrunnssjógvi í innara partinum (blátt í erva á støð 6-9). Á støð 6, ið er áraka aldumátaran hjá Landsverk, var serliga nógvur gróður at síggja og hetta sæst eisini aftur í høgu oksygennøgdunum har.
Mynd 6. Fyribils úrslit frá standardskurði E, har støð 1 er á Høgnaboða og støð 19 er á Hetlendska langrunninum (tv. hiti, í miðjuni saltinnihald og th. oksygen). Í saltinnihaldinum sæst, at nógvur Eysturíslandssjógvur er á 400-600 metra dýpi (myrka blátt á mittastu mynd). Í erva á 10-30 metra dýpi var tunn lagdeiling nærum á øllum støðum, har nógvur gróður sást niðast í lagdeilingini. Hetta sæst aftur í høgum oksygen innihaldi á nøkrum støðum bæði Føroya megin og Hetlandsmegin.
Mynd 7. Fyribils úrslit frá standardskurði S, har støð 1 er miðskeiðis í Hetlandsrennuni og støð 10 á Munkagrunninum (tv. hiti, í miðjuni saltinnihald og th. oksygen).
Túrfrágreiðingar
Fjarðakanning
27.08.2024
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2434 Tíðarskeið: 27/8 2024 Ábyrgd: Sólvá Jacobsen Endamál: Í firðir at gera kanningar uppi í sjónum og sediment…
Standard hydrografi – Streymmátarar út
21.06.2024
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2424 Tíðarskeið: 7-10/6 2024 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum var at fylgja við…
Standard hydrografi – Streymmátarar upp
22.05.2024
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2420 Tíðarskeið: 15-22/5 2024 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum var at taka stre…
Standard hydrografi
01.11.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2352 Tíðarskeið: 25/10-1/11 2023 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum var at fylgja við broytingun…
Standard hydrografi
05.09.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2342 Tíðarskeið: 30/08 – 05/09 2023 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Toktleiðari: Ian Salter Endamál: Endamálið við túrinum e…
Fjarðakanning
30.08.2023
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2340 Tíðarskeið: 28/8-30/8 2023 Ábyrgd: Sólvá Jacobsen Endamál: Í firðir at gera kanningar uppi í sjónum og sed…
Standard hydrografi – Streymmátarar inn og út
13.06.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2328 Tíðarskeið: 8-13/6 2022 Ábyrgd: : Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum var at fylgja við broytingunum…
Standard hydrografi – Streymmátarar upp
23.05.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2322 Tíðarskeið: 17-23/5 2023 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum var at taka streymmátarar upp o…
Standard hydrografi
16.02.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2304 Tíðarskeið: 10-16/2 2023 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Endamál: Endamálið við túrinum er at fylgja við broytingunum í…
Viðkomandi tíðindi
Karin Margretha vann snarrøðukapping á Vísindavøkuni
27.09.2024
Á Vísindavøkuni 2024 var ein snarrøðukapping hildin. Karin Margretha Húsgarð Larsen, deildarleiðari á Umhvørvisdeildini á Havstovuni, luttók við eini …
Sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður
30.08.2024
Í eini nýggjari grein í vísindatíðarritinum “Geophysical Research Letters” verður víst á, at sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður seina…
Samandráttur av Veðurlagsdegnum 2024
08.07.2024
Nú ber til at lesa samandrátt av væleydnaða Veðurlagsdegnum 2024, sum varð hildin á Hotel Hafnia týsdagin 19. mars 2024. Undir tiltakinum vórðu veðurl…
Er “Golfstreymurin” í ferð við at vikna?
15.02.2024
Í nýggjari grein í vísindaliga tíðarritinum Science Advances vísa hollendskir granskarar á, at ”Golfstreymurin” er á veg á eitt markamót. Hetta byggja…
Nýggj ritgerð um heita rákið millum Ísland og Føroyar
17.08.2023
Nýggj vitan um rákið av heitum sjógvi norðan fyri okkum er júst komin í vísindatíðarritinum Ocean Science. Tvørtur um undirsjóvarryggin millum Ísland …
Hitabylgja í havinum
29.06.2023
Seinastu 1-2 vikurnar hevur ein hav-hitabylgja tikið seg upp í eystara parti av Norðuratlantshavi. Hitabylgjan hevur verið serliga ógvuslig í økinum v…
Jákup Sverri verið á hydrografitúri
26.05.2023
Tann 17. mai fór Jákup Sverri á hydrografitúr, har ein av uppgávunum var at taka streymmátarar upp. Lagt varð fyri norðanfyri, har ein streymmátaraboy…
Nýggj grein vísir, at varmaflutningurin inn í arktisku havøkini er øktur
23.11.2020
Nýggj grein vísir, at varmaflutningurin inn í arktisku havøkini er øktur Millum Grønland og Skotland rekur heitur sjógvur úr Atlantshavi inn í Norðurh…
Djúpur havstreymur fram við Íslandsrygginum útgreinaður
26.10.2020
Í dýpinum í Norðurhøvum er ísakaldur sjógvur, sum ferðast suðureftir og flýtir yvir Grønland-Skotland ryggin, serliga gjøgnum Danmarkarsundið og Banka…
Grein um lága saltinnihaldið á okkara leiðum
06.02.2020
Havstovan hevur seinastu árini í fleiri umførum skrivað um metlágt saltinnihald í føroyskum sjógvi seinastu 3-4 árini. Síðani methøgt saltinnihald var…
Saltinnihaldið á Landgrunninum framvegis metlágt
25.09.2019
Saltinnihaldið í sjónum úti á opnum havi og á Land grunninum lækkaði knappliga á sumri 2016. Í 2017 og 2018 lækkaði saltinnihaldið eitt vet afturat, m…
Metlágt saltinnihald seinasta vetur
09.10.2017
Farna vetur bleiv sjógvurin við okkara leiðir sera feskur, og saltinnihaldið er nú met lágt. Orsøkin tykist vera, at subpolari meldurin í Norðuratlant…
Metlágt saltinnihald
15.03.2017
Eftir fleiri ár við høgum saltinnihaldið í Atlantssjónum kring Føroyar, fór at lækka aftur eftir 2010. Serstakliga minkaði saltið nógv gjøgnum 2016. Á…
Havstovan fær ágóða av samstarvi við Landsverk, Vónina og Vørn
21.02.2017
Landsverk hevur í nógv ár mátað alduhædd kring Føroyar. Síðstu árini hevur Landsverk, í samstarvi við Vónina og Vørn, sett hitamátarar frá Havstovuni …
Nýtt hitamet fyri desember
25.09.2015
1. desember 2014 var miðalhitin í sjónum við Oyrargjógv 9,2 stig. Hetta er tað heitasta, sum er mátað við Oyrargjógv og Mykines í desember, 100 ár eft…
Atlantssjógvurin feskari
25.09.2015
Sjógvurin í Norðuratlantshavi er vorðin feskari síðstu 2 3 árini. Orsøkin tykist vera, at broytingar eru hendar í upprunasjógvi yviri við Norðuramerik…
Kaldari og feskari í 2012
07.11.2013
Hitin og saltinnihaldið í atlantsjógvi vestan fyri Føroyar lækkaðu í 2012 niður á tað minsta seinastu 10 árini. Miðalhitin í 2012 var eitt vet lægri e…
Nýggj hita- og saltmet í føroyskum sjógvi
01.09.2010
Miðalhitin á Landgrunninum í 2009 var eins høgur og í 2003, tá hitamet varð sett. Fleiri mánaðir hava sett hitamet, eins og sjógvurin í Bankarennuni o…
Fylgja sjóvarhitanum á landgrunninum
01.09.2008
Hitamátarar við Oyrargjógv og Skopun geva granskarum vitan um veðurlagsbroytingar og sambandið millum gróður og hita. Hetta er úr Sjóvarmál 2008, les …
Samantvinna gamalt og nýtt
01.09.2008
Nýggjar kanningar staðfesta, at gamlar mátingar fyri árini 1914 til 1969 kunnu væl brúkast saman við teimum hitamátingum, ið Fiskirannsóknarstovan hev…
Fjarstýrdir kavbátar rannsaka havsins kalda hjarta
01.09.2007
Smáir kavbátar kanna hitan, saltinnihaldið, streymin og plantuplankton í havinum við Føroyar. Endamálið er at útvega upplýsingar um tað termohalina rá…
Suður ella norð – nærum sami sjóvarhiti
01.09.2007
Sjógvurin á landgrunninum verður so væl blandaður av sjóvarfallinum, at lítil munur er á hitanum, um vit eru stødd norðan fyri ella sunnan fyri Suðuro…
Hiti og saltinnihald sett nýggj met
01.09.2005
Rákið í Norðuratlantshavinum er broytt nógv seinastu árini. Hetta hevur ført við sær methøgan hita og saltinnihald í sjónum kring Føroyar. Hetta er úr…
Kanningar av hitafronti
01.09.2005
Sjógvurin inni á Landgrunninum hevur alstóran týdning sum uppvakstrarøki hjá m.ø. toski. Hvussu árgangirnir hilnast er tengt at, hvussu stór blandingi…
Hitin á Landgrunninum sett nýtt met
01.09.2003
Hitin í sjónum á Landgrunninum var í 2003 óvanliga høgur. Í fleiri mánaðir var sjógvurin heitari enn tað nakrantíð fyrr er mátað á Landgrunninum. Ein …
Verða havleiðirnar kring okkum kaldari ta komandi øldina?
01.09.2003
Tað kann tykjast heldur løgið, tá tú viðhvørt hoyrir, at havið kring okkum kanska fer at kólna, samstundis sum næstan øll restin av jørðini hitnar. He…
