Biologisk oseanografi
Túrfrágreiðing
Jákup Sverri, túrur nr. 2418
Tíðarskeið: 8/5-15/5 2023
Ábyrgd: Eilif Gaard
Endamál: At kanna menning av plantu- og djóraplankton samfeløgunum á Landgrunninumum um várið, gýting hjá reyðæti og føðiviðurskiftini hjá fiskalarvum
Sjóvarhitin innan fyri landgrunsfrontin lá millum 7,6 og 8,1 °C. Á ytru leiðunum var sjógvurin eitt sindur lýggjari, frá góðum 8°C eystanfyri og norðanfyri og upp í góðar 9°C vestanfyri. Saltinnihaldið hevur hesi seinastu árini verið lágt, men nú er tað hækkað eitt sindur aftur. Innan fyri landgrunsfrontin lá tað millum 35,16 og 35,22 og uttanfyri úr 35,23 eystanfyri og upp í 35,29 vestanfyri. Tað er sostatt komið upp aftur á meira vanligt stig.
Gróðurin á Landgrunninum byrjaði longu seint í apríl, so hann hevði verið í vøkstri í eini 2-3 vikur, tá túrurin var. Sum heild var meira av plantuæti innan fyri landgrunsfrontin enn uttanfyri, og serliga var nógv vestanfyri.Sløgini av plantuæti eru ikki kannað, men tey størstu sløgini (sum komu í plankton-netini) vóru Phaeocystis koloniir og Rhizosolenia styliformis.
Djóraætið innan fyri landgrunfrontin var, sum vanligt er, fyri tað mesta ein blanding av teimum báðum landgrunssløgunum Temora og Acartia , saman við Calanus (reyðæti). Calanus er upprunaliga rikið inn á Landgrunnin uttanífrá, men kann tó eisini nørast og vaksa inni á Landgrunninum. Á ytru leiðunum var sum vant, mest av reyðæti.
Gýtingin hjá reyðæti var í miðal 7,9 egg/hon/samdøgur. Hetta er nakað yvir miðal, men er tó ikki av tí mesta. Tað gýtti minst eystanfyri og mest vestanfyri og undir landi norðanfyri.
Ein góð spjaðing var í støddum og sløgum av djóraæti. Hetta er helst gott fyri fiskalarvur, tí tá kunnu tær finna sær føði í hóskiligari stødd, alt eftir hvussu stórar tær sjálvar eru. Men hóast føðiviðurskiftini tóktust at vera í lagi, so vóru fiskalarvurnar smáar.
Seinni í ár verða sløgini, nøgdir og eisini magainnihaldið í fiskalarvunum kannað nærri og tá sæst, hvat og hvussu nógv tær ymisku larvurnar hava etið.
Túrfrágreiðingar
Reyðæti í Bankarennuni
24.10.2024
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2444 Tíðarskeið: 2-9/10 2024 Ábyrgd: Eilif Gaard Endamál: Um heystið og veturin er reyðæti í dvala í djúpum sjó…
Yngul- og ætikanning
15.08.2024
Jákup Sverri, túrur nr. 2426 Tíðarskeið: 12-26/6 2024 Ábyrgd: Helga Bára Mohr Vang Endamál: Høvuðsendamálið við túrinum er at kanna yngul og æti á Lan…
Biologisk oseanografi
15.05.2024
Túrfrágreiðing Jákup Sverri, túrur nr. 2418 Tíðarskeið: 8/5-15/5 2023 Ábyrgd: Eilif Gaard Endamál: At kanna menning av plantu- og djóraplankton samfel…
Standard hydrografi
05.09.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2342 Tíðarskeið: 30/08 – 05/09 2023 Ábyrgd: Karin Margretha H. Larsen Toktleiðari: Ian Salter Endamál: Endamálið við túrinum e…
Yngul og Æti
29.06.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2330 Tíðarskeið: 15-29/6 2023 Ábyrgd: Hannipoula Olsen Endamál: Høvuðsendamálið við túrinum er at kanna yngul og æti á Landgru…
Biologisk oceanografi
31.05.2023
Jákup Sverri, túrur nr. 2324 Tíðarskeið: 24/5-31/5 2023 Ábyrgd: Eilif Gaard Endamál: At kanna Menning av plantu- og djóraæti á Landgrunninumum um vári…
Viðkomandi tíðindi
Sæð serliga hvalspýggju
07.11.2024
Á seinasta hydrografitúri hjá Jákup Sverra løgdu vísindafólk og manning merki til eitt óvanliga stórt tal av eini serligari hvalspýggju á Føroyabanka …
Inga framløgu um djóraæti
13.09.2024
Á Vísindavøkuni 2024 fer Inga Kristiansen frá Havstovuni at hava eina framløgu við heitinum: Hví er djóraætið týdningarmikið? Framløgan verður í Kongs…
Minni av toskayngli í ár
15.08.2024
Tað vístu yngul- og ætikanningarnar í 2024, sum vórðu gjørdar við Jákup Sverra í seinnu helvt av juni. Kanningarnar á Landgrunninum vístu, at nøgdin a…
Gróðurin á Landgrunninum met góður í ár
22.07.2024
Í útvarpssamrøðu við Kringvarpið í farnu viku greiddi Sólvá Jacobsen, lívfrøðingur á Havstovuni, frá gróðrinum á Landgrunninum, sum í ár hevur verið m…
Jákup Sverri kannað æti og fiskalarvur á Landgrunninum
27.05.2024
Ta fyrstu tíðina eftir at rognkornini eru klækt, fáa fiskalarvurnar bert tikið smáa føði, sum fyri tað mesta er djóraæti, ið nýliga er gýtt. Fyri at d…
Gróðurin á Landgrunninum er byrjaður
06.05.2024
Gróðurin av plantuæti á Landgrunninum kom tíðliga í ár. Tað gevur vónir um góð føðiviðurskifti til fiskalarvurnar. Hvørja viku fær Havstovan sjógv frá…
Broytingar í plantuæti
08.02.2024
Nýggj grein í tíðarritinum Global Change Biology vísir, at ein sterkari subpolarur meldur eftir 2013 broytti plantuætisamfelagið fram við Europeiska l…
Skúm á sjónum
06.07.2023
Hevur tú seinastu dagarnar lagt merki til at nógv skúm hevur verið at síggja á sjónum og undrast yvir, hvat tað man vera? Orsøkin er sannlíkt algur av…
Yngul- og ætikanningar 2023
03.07.2023
Jákup Sverri er afturkomin av yngul- og ætikanningunum, sum árliga vera gjørdar á Landgrunninum og Føroyabanka í juni. Úrslitini frá Landgrunninum vís…
Æti og fiskalarvur á Landgrunninum kannað
13.06.2023
Nøgdir og sløg av æti um várið hava alstóran týdning fyri, í hvønn mun fiskalarvur frá gýtingini fyrr um várið kunnu finna sær neyðuga føði. Sostatt e…
Jákup Sverri verið á hydrografitúri
26.05.2023
Tann 17. mai fór Jákup Sverri á hydrografitúr, har ein av uppgávunum var at taka streymmátarar upp. Lagt varð fyri norðanfyri, har ein streymmátaraboy…
Nýtt ár við kanningum av æti í Skopunarfirði
17.01.2023
Í góðum samstarvi við Lívfiskastøðina í Skopun, hevur Havstovan í nógv ár gjørt regluligar kanningar av sjónum í Skopunarfirði. Lívfiskastøðin pumpar …
Samband ímillum reyðæti, havstreymar og norðhavssild
10.05.2022
Desember 2021 vardi Inga Kristiansen sína Ph.D. verkætlan á Fróðskaparsetrinum um samband millum reyðæti, havstreymar og norðhavssild. Eitt høvuðsúrsl…
Livandi rundorma-larva funnin í reyðæti
18.12.2020
Regluligu planktonkanningarnar av sjógvi frá Lívfiskastøðini í Skopun sýndu eitt óvæntað úrslit: Tá prøvin varð kannaðurundir mikroskopi sást, at eitt…
Kaldur Eysturíslandssjógvur týdning fyri nøgdir av djóraæti norðan fyri Føroyar
18.12.2020
Samanrenning og blanding av heitum Atlantssjógvi og køldum Eysturíslandssjógvi ger eitt frontøki norðan fyri Føroyar, sum er ríkt í djóraæti. Nýggj gr…
Fiskiskapur eftir reyðæti
25.09.2019
Føroyar hava ein serligan náttúrugivnan møguleika at gagnnýta tað næst størsta lívfrøðiliga tilfeingið, sum er í Norðuratlantshavi, nevniliga reyðæti….
Várgróðurin seinkaður tá kuldin liggur leingi
25.09.2019
Gróður av plantuæti, sum vit eisini nevna „havsins gras“, er sum so ikki treytaður av ávísum hita, tí plantuæti grør væl, bæði í sjógvi sum er kaldari…
Broytingar í djóraætissamfelagnum á Landgrunninum
23.10.2018
Djóraæti byrjar at nørast fyrr inni á Landgrunninum enn uttan fyri Landgrunnin, og bæði sløg og nøgdir av djóraæti broytast nógv í mun til tíð og stað…
Djóraæti á Landgrunninum týdning fyri fiskalarvur
23.10.2018
Fyri livilíkindini hjá næsta ættar liðnum av fiski, teimum viðkvomu fiska larvunum, hevur millum annað nøgd og slagsamanseting av djóraæti inni á Land…
Avbera nógvur gróður í 2017
23.10.2018
Gróðurin í 2017 eydnaðist avbera væl, og er tann besti síðani aldamótið. Orsøkina til nógva gróðurin kenna vit ikki til fulnar. Men av royndum vita vi…
Nógv krill á Vánni í Klaksvík
31.08.2018
Hósdagin varnaðust fólk í Klaksvík óvanliga nógv av nøkrum smáum krabbadjórum á Vánni í Klaksvík.Havstovan hevur fingið nøkur av hesum djórunum til ka…
Djóraæti á Landgrunninum á vári
04.12.2017
Nýggj grein frá Havstovuni um djóraæti á Landgrunninum á vári er kunngjørd í tíðarritinum “Journal of Marine Systems”. Heitið á greinini er “Temporal …
Fylgisveinamátingar geva nýtt innlit í gróðurin kring Føroyar
19.09.2016
Mátingar, gjørdar við fylgisveinum, vísa, hvussu nógv plantuæti er í vatnskorpuni. Í miðal byrjar gróðurin í apríl á djúparu leiðum um eystan til á La…
Gróðurin vestanfyri
07.11.2013
Havstovan er farin undir serstakar kanningar at útgreina, hvussu gróðurin vestan fyri oyggjarnar ávirkar livilíkindini inni á grunnum. Kanningarnar ve…
Djóraæti á Landgrunninum nógv økt seinastu árini
07.11.2013
Rættiliga stórar broytingar hava verið í djóraæti á Langrunninum tey meira enn 20 árini, Havstovan regluliga hevur kannað æti. Tær flestu av hesum bro…
Plantuæti er lykilin
01.09.2011
Hægri verur í vistskipanini, so sum nebbasildayngul, toskur, hýsa og lomviga, eru týðiliga tengdar at nøgdini av plantuæti. Hetta er úr Sjóvarmál 2011…
Krill
01.09.2009
Krill er felgasheiti fyri ein lítlan bólk av uml. 80 ymiskum sløgum av smáum krabbadjórum, sum liva í sjónum. Nøkur fá sløg liva tætt við ella á botni…
Øktur gróður vestan fyri Føroyar eftir 1995
01.09.2009
Frá 1995 og fleiri ár fram vaks nøgdin av plantuæti vestan fyri Føroyar sera nógv. Hesi somu ár var sjógvurin í økinum heitur. Nógv týðir uppá, at sam…
Batnandi føðiviðurskifti á Landgrunninum
01.09.2009
Gróðurin av plantuæti á Landgrunninum var í 2008nakað yvir miðal og í 2009 var hann enn betri. Serligahugaligt var, at várgróðurin var góður, soleiðis…
Fjarstýrdir kavbátar rannsaka havsins kalda hjarta
01.09.2007
Smáir kavbátar kanna hitan, saltinnihaldið, streymin og plantuplankton í havinum við Føroyar. Endamálið er at útvega upplýsingar um tað termohalina rá…
Stórdjóraæti í Hetlands rennuni
01.09.2003
Tvey sløg av ljóskrabba (krill) mynda í stóran mun nøgdirnar av stórdjóraæti (macrozooplankton) í Hetlandsrennuni, men eisini pílormar (Sagitta) eru a…