Vís undanfarnu úrslit
Subpolari meldurin stýrir eisini vistskipanum í grønlendskum sjógvi
Tað er nú vælkent at subpolari meldurin ávirkar vistfrøðina í norðureystara parti av Atlantshavinum – altso um okkara leiðir. Í nýggjari vísindaligari grein vísa vit, at hetta eisini ger seg galdandi í havøkinum fram við Grønlandi.
Ymiskt lendi, gróður og djóralív ger, at økir á landi kunnu bólkast í sonevnd biogeografisk øki – t.d. frostmýrar, nálaskógir, velt jørð o.s.fr. Hóast mørkini í høvunum ikki eru so neyv og støðuføst sum á landi, so verða havøkir eisini býtt upp í slík biogeografisk øki. Økið við flógvum Atlantssjógvi kring Føroyar, við álum sum strekkja seg vestur móti Grønlandi og norður móti Barentshavinum, verður nevnt boreala økið (sí mynd).
Í nýggju greinini, sum er útgivin í tíðarritinum Fish and Fisheries (les her), vísa vit, at nøgdin av borealum fiskasløgum økist við Eysturgrønland, tá subpolari meldurin viknar, og havøkið sum heild hitnar. Hetta hendi í tíðarskeiðnum 1996-2000, sum merkir, at boreala økið tá víðkaði seg vestureftir. Tekin eru um at boreala økið hevur trekt seg eystureftir aftaná 2015, nú meldurin aftur gjørdist sterkari. Kanningin fevnir um borealu fiskasløgini: longu, upsa, hýsu, steinbít, gulllaks, brosmu, svartkjaft, blálongu, klingruskøtu og rísið langasporl.
Hjálmar Hátún (hjalmarh@hav.fo)
Viðkomandi tíðindi
Er glotti at hóma hjá botnfiski í 2024?
Føroyski toskastovnurin er vorðin søguliga lítil, og hetta er helst úrslit av bæði ovurfiskiskapi og broytingum í havumhvørvinum. Týdningarmikið, og avbjóðandi, er at skyna millum hesar ávirkanir, og í hesi…
Frágreiðing um føroysku havvistskipanina útkomin
Fríggjadagin 1. desembur almannakunngørdi ICES eina frágreiðing um føroysku havvistskipanina – á enskum “Faroes ecoregion – Ecosystem overview”. Frágreiðingin viðger m.a., hvørji mannaskapt árin eru á vistskipanina, og ikki óvæntað…
PhD skeið um havklima og vistskipanir væleydnað
PhD-skeiðið, við heitinum “Ecologically relevant oceanographic processes in the Northeastern Atlantic” er nú lokið. Allir 14 næmingarnir stóðu royndina og hava fingið prógv frá Fróðskaparsetri Føroya. Granskarar á Havstovuni og…
Subpolari meldurin stýrir vistskipanum
Vistskipanir eru ikki støðugar. Vistskipanin á føroyska landgrunninum broytist bæði við einum syklusi á 58 ár og einumsyklusi, sum tekur áratíggju. Subpolari meldurin sunnan fyri Ísland og Grønland er ein…
