Vís undanfarnu úrslit
Legan hjá Golfstreyminum ávirkar havumhvørvið kring Føroyar
Flest øll hava hoyrt um Golfstreymin. Nógv vita eisini, at broytingar í styrkini av hesum ráki kann ávirka havumhvørvið og veðurlagið her um okkara leiðir. Men hesin sterki streymur flytir eisini legu – summi ár rennur hann nokkso tætt fram við Newfoundlandi, meðan hann liggur longur suðuri onnur ár. Í nýggjari grein vísa vit, at skiftandi legan hjá Golfstreyminum broytir skapið á sonevnda subpolara meldrinum. Tá Golfstreymurin rennur norðarlaga, pressar hann kalda, feska og tøðevnisríka subpolara meldurin móti Føroyum – hitin og saltinnihaldið lækka, meðan gróðurin og liviumstøðurnar á Landgrunninum batna. Hinvegin flytir subpolari meldurin seg frá Føroyum, tá Golfstreymurin er meira sunnanvendur, og tá gerst bæði heitari og saltari kring Føroyar – men afturfyri verður minni av lívi í sjónum.
Les greinina her.
Hjálmar Hátún, hjalmarh@hav.fo
Viðkomandi tíðindi
Samband ímillum reyðæti, havstreymar og norðhavssild
Desember 2021 vardi Inga Kristiansen sína Ph.D. verkætlan á Fróðskaparsetrinum um samband millum reyðæti, havstreymar og norðhavssild. Eitt høvuðsúrslit var, at tá meira kaldur sjógvur kemur úr Íslandi, er meira…
Norskahavsmeldurin knýtir heitt innrák og kalt yvirflot
Tað er vælkent at heitur Atlanssjógvur rekur norðureftir fram við Føroyum, kølist og søkkur norðanfyri, og vendur suðureftir aftur í dýpinum sum ísakalt yvirflot. Í nýggjari grein vísa vit, at…
Subpolari meldurin stýrir vistskipanum
Vistskipanir eru ikki støðugar. Vistskipanin á føroyska landgrunninum broytist bæði við einum syklusi á 58 ár og einumsyklusi, sum tekur áratíggju. Subpolari meldurin sunnan fyri Ísland og Grønland er ein…
Djúpur havstreymur fram við Íslandsrygginum útgreinaður
Í dýpinum í Norðurhøvum er ísakaldur sjógvur, sum ferðast suðureftir og flýtir yvir Grønland-Skotland ryggin, serliga gjøgnum Danmarkarsundið og Bankarennuna. Í eini nýggjari útgreining verður víst, at sjógvur úr Íslandshavinum…
