Vís undanfarnu úrslit
Legan hjá Golfstreyminum ávirkar havumhvørvið kring Føroyar
Flest øll hava hoyrt um Golfstreymin. Nógv vita eisini, at broytingar í styrkini av hesum ráki kann ávirka havumhvørvið og veðurlagið her um okkara leiðir. Men hesin sterki streymur flytir eisini legu – summi ár rennur hann nokkso tætt fram við Newfoundlandi, meðan hann liggur longur suðuri onnur ár. Í nýggjari grein vísa vit, at skiftandi legan hjá Golfstreyminum broytir skapið á sonevnda subpolara meldrinum. Tá Golfstreymurin rennur norðarlaga, pressar hann kalda, feska og tøðevnisríka subpolara meldurin móti Føroyum – hitin og saltinnihaldið lækka, meðan gróðurin og liviumstøðurnar á Landgrunninum batna. Hinvegin flytir subpolari meldurin seg frá Føroyum, tá Golfstreymurin er meira sunnanvendur, og tá gerst bæði heitari og saltari kring Føroyar – men afturfyri verður minni av lívi í sjónum.
Les greinina her.
Hjálmar Hátún, hjalmarh@hav.fo
Viðkomandi tíðindi
Subpolari meldurin stýrir vistskipanum
Vistskipanir eru ikki støðugar. Vistskipanin á føroyska landgrunninum broytist bæði við einum syklusi á 58 ár og einumsyklusi, sum tekur áratíggju. Subpolari meldurin sunnan fyri Ísland og Grønland er ein…
Djúpur havstreymur fram við Íslandsrygginum útgreinaður
Í dýpinum í Norðurhøvum er ísakaldur sjógvur, sum ferðast suðureftir og flýtir yvir Grønland-Skotland ryggin, serliga gjøgnum Danmarkarsundið og Bankarennuna. Í eini nýggjari útgreining verður víst, at sjógvur úr Íslandshavinum…
Subpolari meldurin stýrir eisini vistskipanum í grønlendskum sjógvi
Tað er nú vælkent at subpolari meldurin ávirkar vistfrøðina í norðureystara parti av Atlantshavinum – altso um okkara leiðir. Í nýggjari vísindaligari grein vísa vit, at hetta eisini ger seg…
Hava funnið ókendan djúpan havstreym
Sjógvur verður køldur í norðurhøvum, og hetta ger, at hann søkkur og síðani fossar suðureftni niðri við botn. Stórur partur av hesum djúpa suðurvenda ráki fer gjøgnum Bankarennuna, sum er…
