Norskahavsmeldurin knýtir heitt innrák og kalt yvirflot
Tað er vælkent at heitur Atlanssjógvur rekur norðureftir fram við Føroyum, kølist og søkkur norðanfyri, og vendur suðureftir aftur í dýpinum sum ísakalt yvirflot. Í nýggjari grein vísa vit, at sonevndi Norskahavsmeldurin stýrir stutt-tíðarbroytingum (frá mánaði til annan) í hesum týdningarmikla Havsins Kalda Hjarta. Meldurin er ein stórur bjølgur av køldum sjógvi, sum melur móti klokkuni norðan fyri Føroyar.
Nevndu broytingar føra eisini við sær, at markið millum heitan sjógv omanfyri og kaldan sjógv niðanfyri kann – í stutta tíð – flyta seg fleiri hundrað metrar upp og niður. Hetta kann vera frá umleið 200 m dýpi, og heilt niður á umleið 600 m. Sera stórur biomassi savnast við hetta hitamark (krill, rækjur, prikkafiskur, svartkjaftur, svartkalvi osv.), so umrøddi dynamikkur hevur eisini ávirkan á vistskipanir í sjónum. Hetta er fyrsta grein í serriti um havveðurlag og vistskipanir hjá tíðarritinum Frontiers in Marine Science, og hon kann lesast her.
Hjálmar Hátún ( hjalmarh@hav.fo, 229092)
Viðkomandi tíðindi
Sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður
Í eini nýggjari grein í vísindatíðarritinum “Geophysical Research Letters” verður víst á, at sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður seinastu tvey áratíggjuni. Hesin sjógvur rekur í dýpinum suður…
Gevið gætur: Mátiútgerð norðanfyri
Amerikanska granskingarskipið Neil Armstrong setir í løtuni (21.-26. august, 2024) níggju havfrøðiligar fortoyningar á botn norður av Íslandsrygginum (Mynd 1). Henda útgerð røkkur upp á 100 metra dýpi, og tískil…
Nógvur gróður at síggja á hydrografitúri
Tann 15. mai fór Jákup Sverri út at taka streymmátarar upp og gera hydrografiskar kanningar. Mátað var eftir seks skurðum, harav seks vóru sonevndir standard hydrografiskir skurðir. Nógva staðni var…
Er “Golfstreymurin” í ferð við at vikna?
Í nýggjari grein í vísindaliga tíðarritinum Science Advances vísa hollendskir granskarar á, at ”Golfstreymurin” er á veg á eitt markamót. Hetta byggja teir á úrslit frá eini royndarkoyring við nýggjastu…