Havstovan fær ágóða av samstarvi við Landsverk, Vónina og Vørn
Landsverk hevur í nógv ár mátað alduhædd kring Føroyar. Síðstu árini hevur Landsverk, í samstarvi við Vónina og Vørn, sett hitamátarar frá Havstovuni fast í aldumátarafortoyingarnar. Tveir mátarar eru festir í hvørja fortoying, ein niðri við botn og ein nakrar metrar undir vatnskorpuni. Tá Vørn heintar aldumátarar inn til viðlíkahald verða hitamátararnir lisnir á Havstovuni, og síðani settir á aftur fortoyingina tá aldumátararnir fara út aftur. Hetta vælvirkandi samstarvið gevur Havstovuni áhugaverdar upplýsingar um hitan og týdningarmikla lagbýtið í sjónum kring Føroyar.
Mátarin á botni á aldumátaranum sunnanfyri (‘S’ á mynd 1) máldi til dømis í august 2015 eina áhugaverda køling. Í tíðarskeiðnum 6. -9. august minkaði hitin á botni brádliga knapt 3 stig, frá 8,0 °C til 5,2 °C samstundis sum hitin í vatnskorpuni ikki broyttist nakað serligt (mynd 2).Tað er sannlíkt, at ein tunga av køldum sjógvi úr Hetlandsrennuni varð førd inn á Landgrunnin hesar dagarnar og var orsøkin til kølingina av niðasta lagnum av sjógvi.
Hitamátingar frá aldumátarunum vestanfyri og sunnanfyri eru longu brúktar í vísindaligari grein sum varð kunngjørd í tíðarritinum “Journal of Marine Science” 30. januar, og sannlíkt er, at hitamátingarnar eisini verða brúktar í komandi greinum. Havstovan er sera glað fyri samstarvið við Landsverk og Vónina og takkar manningini á Brimli fyri at teir hjálpa okkum at fáa virðismiklar hitamátingar til vega.
Viðkomandi tíðindi
Karin Margretha vann snarrøðukapping á Vísindavøkuni
Á Vísindavøkuni 2024 var ein snarrøðukapping hildin. Karin Margretha Húsgarð Larsen, deildarleiðari á Umhvørvisdeildini á Havstovuni, luttók við eini framløgu um hitnandi sjógvin í Bankarennuni og var dómsnevndin samd um,…
Sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður
Í eini nýggjari grein í vísindatíðarritinum “Geophysical Research Letters” verður víst á, at sjógvurin niðri við botn í Bankarennuni er hitnaður seinastu tvey áratíggjuni. Hesin sjógvur rekur í dýpinum suður…
Samandráttur av Veðurlagsdegnum 2024
Nú ber til at lesa samandrátt av væleydnaða Veðurlagsdegnum 2024, sum varð hildin á Hotel Hafnia týsdagin 19. mars 2024. Undir tiltakinum vórðu veðurlagsbroytingar í Føroyum settar í miðdepilin. Umhvørvisstovan,…
Er “Golfstreymurin” í ferð við at vikna?
Í nýggjari grein í vísindaliga tíðarritinum Science Advances vísa hollendskir granskarar á, at ”Golfstreymurin” er á veg á eitt markamót. Hetta byggja teir á úrslit frá eini royndarkoyring við nýggjastu…