Grindahvalur

Bæði kall- og kvennhvalurin eru fullvaksin um 25-30 ára aldur. Kallhvalurin verður í miðal 552 cm og vigar 1,7 tons, meðan kvennhvalurin verður 432 cm og vigar 0,9 tons í miðal.

Miðalaldurin hjá grindahvali er 22,3 ár fyri kvennhvalin, og 23,9 ár fyri kallhvalin. Aldurin á grindahvali verður staðfestur við at lesa árringarnar í tonnunum.

Tonn hjá 8 ára gomlum grindahvali.

Kvennhvalurin gerst kynsbúgvin, tá hann er 5-15 ára gamal. Kallhvalurin gerst kynsbúgvin, tá hann er 11-22 ára gamal.

Kvennhvalurin er kviðin umleið 12 mánaðir og er tíðarbilið millum hvørja ferð, hann leggur, áleið 5 ár. Hvalur leggur alt árið, í Føroyum tó mest um summarið og um heystið. Kvennhvalur, ið er eldri enn 40 ár, er sjáldan kviðin. Nýlagdur hvølpur (leiftur) er um 178 cm langur og vigar um 75 kg. Hvølpurin sýgur í 3-4 ár í miðal, hóast hann fer at eta aðra føði bert nakrar fáar mánaðir gamal. Kallhvalur hann halda fram at súgva í eini 7 ár og kvennhvalur í 12.

Støddin á eini grind fer frá 1-1.200 hvalir við einum miðaltali á 149 hvalir.

Í eini grind er býtið umleið 60% kvennhvalir og 40% kallhvalir. 48% av allari grindini eru óbúnir hvalir. Kallhvalurin kann býtast upp í óbúgvin og búgvin, meðan kvennhvalurin kann býtast upp í óbúgvin, búgvin, kviðin, mjólkandi og ikki mjólkandi.

Hvussu grindahvalur ferðast er helst ávirkað av føði. Um lítið av høgguslokki er til, er sannlíkt, at hann ferðast við fiskastovnum, eitt nú svartkjafti.

Grindahvalurin nemur sær føði uppi í sjónum og niður á 800 metra dýpi. Yvir helmingin av tíðini er hann oman fyri 7 metra dýpi. Hvussu skjótt grindahvalur kavar veldst um, hvussu langt niður hann kavar. Kavar hvalurin niður á 150 metra dýpi, er ferðin 0,9 m/s, men skal hann á 600 metra dýpi, er ferðin 2,3 m/s. Kavar grindahvalur longur niður enn 12 metrar, er kavingin ikki longri enn 18 min. Tó vara 60% av kavingini ikki meira enn 3 min. Samanborið við annan tannhval, sum er umleið somu stødd, hevur grindahvalurin minni kaviorku, ella hevur hann tillagað seg so í vatnsúluni, at hann nýtir minni kaviorku.

Grindahvalur kann hava eina ferð upp til 14,5 km/t. Um samdøgrið ferðast hann í miðal 70-111 km og í mesta lagi 200 km.

Grindahvalur er vanur at ferðast við øðrum hvalasløgum, so sum sjórutum springara og hvessingi.

Grindahvalur etur fyri tað mesta høgguslokk, umboðandi 93% av føðini. Agnhøgguslokkur og Gonatus sp. umboða bróðurpartin av føðini. Eini 7% av føðini er fiskur. Nakað av krabbadjórum (rækjum) verða eisini etin, men hesin partur er ikki serliga stórur.

Grindahvalur etur helst agnhøgguslokk, um hann er til staðar, men etur alt eftir hvat er at fáa. Slag av føði kann ávirkast alt eftir nøring, stødd av hvali og eftir ári. Tað verður etið meira av smærri høgguslokkasløgum og krabbadjórum hjá hvali undir 300 cm.

Føðin hjá grindahvali gjørd upp í týttleika og nøgd í prosentum. Týttleiki í % vísir hvussu ofta eitt ávíst djóraslag er at finna í kýkinum hjá einum grindahvali. Er hetta talið t.d. 50% fyri eitt ávíst djóraslag, merkir hetta, at tað er at finna í øðrum hvørjum kýki, sum verður kannaður. Nøgd í % vísir hvussu stórur partur av samlaðu nøgdini av føðini, eitt ávíst djóraslag umboðar. Kelda: Grindateljingin 1986-1989